Konuyu word belgesi olarak indir
ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ
ZİRAAT FAKÜLTESİ
TARIM EKONOMİSİ BÖLÜMÜ
TARIMSAL KREDİLER VE
BAYBURT VE KONYA İLLERİNDE TARIMSAL
KREDİLERDEN YARARLANMA DURUMU
(Mezuniyet Çalışması)
Yönetici
Prof. Dr. Cahit KARAGÖLGE
Hazırlayanlar
Fatih KARAMAN - 970901039 Faruk GÜNGÖR - 970901040
ERZURUM - 2001
1.TARIMDA SERMAYE VE KREDİ
Günümüzde tarım politikasının önemli amaçlarından birisi de tarımsal üretimde verim ve kaliteyi arttırmak suretiyle üreticinin yaşam düzeyinin yükseltilmesidir. Özellikle tarımsal verimliliğin arttırılması, yeterli ve etkin girdi kullanımı, mekanizasyondan yararlanma olanaklarının yükseltilmesi, hastalık ve zararlılarla mücadele, eğitim ve yayım hizmetleri ile çağdaş tarım teknolojisine daha fazla yer verilmesi gibi çeşitli etmenlerle yakıdan ilgilidir. Belirtilen uygulamaların yerine getirilebilmesi için, tarımda sermayenin arttırılması, eksik ise tamamlanması gerekmektedir. Ülkemiz tarım işletmelerinin tasarruf düzeyinin çok sınırlı ve öz sermayenin yetersiz olduğu dikkate alındığında, işletme dışı finansman kaynağı ortaya çıkmaktadır. Bu sektörde kırsal nüfusun fazlalığı, yerleşim alanlarının dağınık ve altyapı yatırımlarının yetersiz olması, diğer hizmetlerin götürülmesinde olduğu gibi, tarımsal kredi uygulamalarında da çeşitli sorunları beraberinde getirmektedir(Bülbül,M ve ark.).
Bir tarım işletmesinin sermaye gereksinimi, işletmenin büyüklüğü ve teknoloji kullanım düzeyi ile genel ekonomiye bağlı olarak değişmektedir. Girdi kullanımı ve gelirlerin elde edilmesi farklı dönemlerde gerçekleşmektedir. Girdilerin kullanılmasından gelirin elde edilmesine kadar geçen süre içinde üreticiler yoğun olarak finansman ihtiyacı ile karşılaşmaktadır.
Kar marjının düşük olduğu ve sermaye birikiminin yetersiz kaldığı bu sektörde tarımsal krediler büyük önem arzetmektedir (Anon,1997f).
2.TARIMSAL KREDİ POLİTİKASI
2.1. Tarımda Sermaye, Kredi Kavramı ve Önemi
Tarımda sermaye, üretimde kullanılan, tabi unsur ( arazi ve işgücü) haricinde kalan bütün malları ( makine ve ekipman, binalar, hayvanlar ve para)ifade eder (Aksöz,1972).
Sermaye üretim faktörlerinin en önemlilerinden biridir. Yukarıdaki tanımdan da anlaşılacağı üzere arazi sermayeye dahil edilmemiştir. Fakat elde edilmesi sermayeye ihtiyaç gösterir. Bu yüzden bazı ekonomistler araziyi sermaye içinde incelemişlerdir(Aksöz,1972).
Günümüzde sermaye yetersizlikleri üretimi önemli miktarda sınırlamakta ve bazı kaynakların verimli olarak kullanılmasını engellemektedir. Bunun sonucunda birçok kaynak atıl durumda kalmaktadır. Bu noktadan sonra tarımda kredinin önemi daha da artmaktadır.
Kredi diğer bir kişi veya kurumun parasını kararlaştırılan zamanda geri ödemek üzere almaktır. Mali ve hukuki sorumluluk borç alan tarafından kabul edilir. Kredi kelimesi güven anlamına gelir. Başarılı bir kredi sistemi güven üzerine kurulur. Kredi ile ileriki gelirlerde biriktirilmesi umulan kapitalin peşin olarak kullanılması sağlanır (Karacan,1991).
Kredi için yapılan tüm tanımları incelediğimizde bazı ortak noktalar göze çarpmaktadır. Bunlar (Bülbül ,1981):
1.Başkalarına ait bir mal veya parayı kendi gereksinimi için kullanmak veya kiralamak
2. Belirli bir zaman sonunda, kredinin kullanma karşılığı olarak bir faizin ödenmesi koşulu
3. Belirli bir sürenin sonunda, para veya malın geri verilmesidir
2.2 Tarımsal Kredinin Amaçları
Tarımsal kredilerin amacı T.C. Ziraat Bankasınca aşağıdaki şekilde açıklanmaktadır. tarımsal üretimle ilgili kredilerde amaç (Karacan,1991):
1. Tarımsal işletmelerin işletme ve sermayesi ihtiyacını karşılamak,
2. Tarımsal üretimin verimini arttırmak ve üretimi iyileştirmek,
3. Tarımsal işletme ve tarımsal işletmeyle ilgili her tür yapı ve tesisleri edindirmek veya mevcut tarımsal işletmeyi büyütmek,.
4. Küçük çiftçilerle tarımsal amaçlı kooperatifler ve üst kuruluşlarına fiilen işlemek üzere toprak edindirmektir. Pazarlama ile ilgili kredilerde amaç; tarımsal ürünlerin iç ve dış pazarlarda pazarlanmasını sağlamak, kolaylaştırmak ve arttırmaktır,
2.3 Tarımsal İşletmelerde Kredi İhtiyacını Doğuran Nedenler
Diğer sektörler ile tarım sektörü arasında önemli farklar bulunmaktadır. Bu farklılıklar nedeniyle tarım sektörü özel bir kredilendirme politikasına ihtiyaç duymaktadır. Çok defa devlet katkısı veya kamu kredi kurumları olmaksızın sektörün kredi ihtiyacı karşılanamaz.
Tarım İşletmelerinde Kredi İhtiyacını Doğuran Nedenler(Karacan,1991):
1. Küçük aile işletmeleri (Mevcut işletmelerin %99.5’i küçük tarım işletmeleri gurubunu oluşturmaktadır)
2. Kapitalin yavaş devir hızı
3. Yüksek risk ve belirsizlik
4. Teknolojik değişmeler ve değişen pazar istekleri
5. Tarımsal ürün fiyatlarındaki dalgalanmaktadır.
2.4 Tarım İşletmelerinin Kredi Kaynakları
Ülkemizde tarım işletmeleri ihtiyaçları olan krediyi çeşitli kaynaklardan temin etmektedirler. Bunlar arasında şahıslar, çeşitli kurumlar sayılabilmektedir. Şimdiye kadar yazılan birçok kitapta bu krediler çeşitli şekillerde sınıflandırılmıştır. En çok kullanışlı olanı teşkilatlanmamış krediler( eş, dost, komşu, akraba vs.) olarak bilinen şahıs kredileri ve teşkilatlanmış krediler olarak tanımlanan çeşitli kurum ve kuruluşların verdiği kredilerdir.
2.4.1 Teşkilatlanmamış Kredi Kaynakları
Aracı, tefeci ve akraba gibi çeşitli şahısların oluşturduğu teşkilatlanmamış kredi kaynakları, uzun zamandan beri tarımın finansmanında rol oynamaktadır. Üreticilerin kredi işlemlerinde ipotek gösterme zorunluluğu ve çeşitli nedenlerden dolayı kredi kuruluşlarından yeterli ölçüde yararlanamamaları, bankalar sistemi dışı kaynakların kullanımının artmasında etkili olmuştur. Ülkemizde bu kaynaklardan alınan kredilerde iki durum söz konusudur. (Karacan, 1991)
1. Komşu, arkadaş ve akraba gibi yakın kişilerden, karşılıklı güven esasına dayanan bir faiz ödemesi ve yazılı sözleşme esasına dayalı olmadan borç alma yöntemi.
2. Tüccar, esnaf, aracı, tefeci gibi borç vermeyi meslek edinmiş kişilerden kredi sağlama yöntemi. Burada yüksek faiz, karşılıklı sözleşme ve kredi veren açısından kar amacı esastır.
Bu şekil krediler bilinen en eski kredilerdir. Bu şekilde yapılan kredi alış verişleri (borçlanmalar) karşılıklı güvenle gerçekleşmektedir. Ödeme vadesi veya faiz oranlarındaki anlaşmazlıklardan doğan sorunlar söz konusu olabilmektedir.
Şahıslardan alınan kredilerin bir olumsuz yanı da; Bu kredilerin kısa vadeli krediler olmasıdır. Çiftçiler bunlara güvenerek çeşitli ıslah çalışmalarına ve uzun vadeli üretim programlarına başlayamamaktadırlar. Bu da kredilerin işletmede yeterince verimli kullanılmasına engel olmaktadır (Aksöz ,1972).
Bütün bu olumsuz yanlarına rağmen çiftçilerimizin bu kredilere rağbet etmesi, formalitelerin azlığı ve kredinin kullanımında takibatın fazla olmamasına bağlanmaktadır.
2.4.2 Teşkilatlanmış Kredi Kaynakları
Bu organizasyonlar kanun ve yönetmeliklerle kurulmuş, kredi işlerini belirli esaslara göre yürüten kamu ve özel sektöre ait kuruluşlardır. Bu kaynaklardan sağlanan kredilerde faiz oranı genellikle şahıslardan sağlanan kredilere göre daha düşüktür.
Teşkilatlanmış Kredi Kuruluşları aşağıdaki gibi sınıflandırılmaktadır (Karacan,1991):
a) Kamu Tarımsal Kredi Kuruluşları
b) Tarım Kredi Kooperatifleri
c) Özel Kredi Kurumları
d) Merkez Bankaları
Bu kuruluşlar içerisinde öne çıkanları ve Bayburt İlinde faaliyet gösterenleri aşağıda inceleme imkanı bulacağız.
2.4.2.1.Ziraat Bankası
Devletin tarım kesimini finanse etmek için kurmuş olduğu bir kuruluştur. Çiftçilere kolayca ulaşılabilmesi için yurdumuzun birçok yerinde şubeleri açılmıştır. Çiftçimize ihtiyacı olan krediyi en kısa yoldan ve en avantajlı şekilde sağlamaktadır.
Türk tarımının teşkilatlanmış en büyük kredi kaynağı T.C. Ziraat Bankası’dır ve tarım kesiminde kullandırılan kredilerin % 99,9’unu karşılamaktadır.T.C. Ziraat Bankası, tarımsal kredi işlemlerini 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca yayımlanan T.C. Ziraat Bankası Ana Statüsü ve bu statü gereğince hazırlanan Tarımsal Krediler Yönetmeliği hükümlerine göre yürütmektedir (Anon,1997f).
Fakat uygulamaya yönelik bazı sorunlar ve problemler de çıkmaktadır. Bu konunun ayrıntılarını ve ilimize yönelik uygulamaları diğer bölümlerde inceleme imkanı bulacağız.
2.4.2.2.Tarım Kredi Kooperatifleri
Tarım Kredi kooperatiflerinin amacı, ortaklarına mümkün olduğu kadar ucuza ve yeter kredi sağlamaktır.
Tarım Kredi Kooperatifleri, 2.5 milyon çiftçiye tohumluk, gübre, her türlü alet makine, karma hayvan yemi, her türlü tarımsal ilaç, akaryakıt, damızlık konularında ayni ve nakdi kredi vermektedir. Tarım Kredi Kooperatifleri ortaklarına verdiği krediyi öz kaynakları ile T.C. Ziraat Bankasından karşılamaktadır (Anon,1997f).
Tarım Kredi Kooperatiflerinin ortakları genellikle küçük çiftçilerdir. Küçük çiftçilerimizin bankalardan ve diğer kredi kuruluşlarından kredi sağlaması zor olduğundan kredi ihtiyaçlarını genellikle söz konusu kooperatiflerden sağlamaktadırlar. Zira küçük çiftçilerimizin Ziraat Bankasından Kredi almak için genellikle teminat gösterecek toprak ve malları bile yoktur.
Bankalardan kredi sağlayamayan çiftçilerin gidebileceği diğer kaynak olan şahısların çoğu tefeci ve yüksek faizle kredi veren kişiler olduğu için küçük çiftçimizin gideceği en güvenli kapı Tarım Kredi Kooperatifleridir
Tarım Kredi Kooperatiflerinin amaçları şu şekilde sıralanabilir(Karacan,1991):
1. Tasarrufu teşfik ederek sermaye arzını arttırmak.
2. Bölge dışından yeni kreddi kaynakları temin etmek.
3. İkrazatı daha dikkatli yaparak ve verilenkredileri devamlı kontrol ederek, kredinin daha etkin bir şekilde kullanılmasını sağlamak ve riski azaltmak.
4. yeterli miktarda teminat sağlayarak,ödünç veren kurumların riskini azaltmak.
5. Düşük işletme masrafı ile kredi maliyetini olabildiğince düşük düzeyde tutmaktır.
2.4.2.3 Pancar Ekicileri Kooperatifi
Türkiye Şeker Fabrikaları için sözleşmeli olarak pancar üretimi yapan çiftçilerin kurmuş olduğu kooperatiftir. Kayıtlı üyeleri ile birlikte yıl içerisinde şeker fabrikaları için pancar üretimi yapan tüm çiftçiler kooperatifin doğal üyesi sayılıp; kooperatifin çiftçilere sunmuş olduğu her türlü kredi imkanlarından faydalanabilmektedirler.
2.5 Kredilendirmedeki Esaslar
Kredi alımında,kullanımında ve başarıya ulaşmasında çiftçilerin bazı hususları dikkatle incelemeleri gerekmektedir. Bu hususların doğru olarak incelenip değerlendirilmemesi sonucunda bazı çiftçilerimiz tamamen başarısızlıkla hüsrana uğramakta, bazıları ise bu hususlar üzerinde iyice düşünüp kendi durumlarını ona göre değerlendirdikleri için oldukça başarılı olmaktadırlar.
Kredinin alınması ve kullanılmasında üzerinde durulacak hususları beş gurupta toplayabiliriz (Aksöz, 1972).
1. İşletme için borçlanmanın doğru olup olmadığı
2. Borçlanma zamanı
3. Borçlanılacak miktar
4. Alınan kredinin kullanılacağı sahanın tespiti
5. Borçların ödeme şekli ve süresi (ödeme planı).
2.6 Krediden Yararlanacaklarda Aranan Şartlar
Ziraat Bankası, tarımsal kredilerinden yararlanacaklarda bazı özel ve genel şartlar aramaktadır. Bu şartlar maddeler halinde aşağıya çıkarılmıştır.
-T.C vatandaşı olmak
-Bizzat kredi aldığı işle uğraşmak
-Kredi alan kişinin bir işletmeye sahip olması veya edinmek istenmesi
-Yapılan istihbaratta kişinin ödeme gücünün olduğunun belirlenmesi
-Özel bilgi ve beceri gerektiren kredilerde yetiştiricilik belgesi istenmektedir. Ör:Mantarcılık, Arıcılık vs.
-Kredi kulanacak şahsın ikamet ettiği yerde herhangi bir karantina durumunun bulunmaması
-Daha önceki yıllarda aldığı kredinin borcu icra ile tahsil edilen kişilerin kredi talebi 6 aydan önce dikkate alınmamaktadır.
2.7. Tarımsal Kredilerde Vade, Faiz, Teminat
2.7.1 Tarımsal Kredilerde Vade
Kredide vade, ödünç verilen paranın ne kadar süre için verildiğini gösteren bir kavramdır. Kredi veren kuruluşlar, ödünç verdikleri fonun kendilerine ne zaman dönmesi gerektiğini başlangıçta bilmek ve planlarını buna göre yapmak isterler(Karacan,1991).
Vadesine göre krediler ;
- Kısa Vadeli Krediler
- Orta Vadeli Krediler
- Uzun Vadeli Krediler olmak üzere 3’e ayrılmaktadır.
Ziraat Bankasında İşletme kredilerinde vade en fazla iki yıldır ancak; Genel Müdürlükten yetki alınmadan hiçbir işletme kredisine bir yıldan fazla vade verilemez. Kredinin vadesinde ana paraya tahakkuk eden faiz ve masraflar dahil alacağın tamamı tahsil ve tasfiye edilir. Tavukçuluk (damızlık) ve civciv alımıyla yapılan yumurta tavukçuluğu ile su ürünleri yetiştiriciliği konusundaki işletme kredilerinde ise kredinin açıldığı tarihten itibaren bir yıl tahakkuk ettirilecek faiz ve masrafların tahsil edilmesi kaydıyla 18 aya kadar vade verilebilir.
Yatırım kredilerinde vade,projenin toplam yatırım tutarı ile nakit akışı (gelir-gider durumu) dikkate alınarak belirlenmektedir(Anon,1995k)..
2.7.2 Tarımsal Kredilerde Faiz
Faiz belirli bir sermayenin belirli bir müddet kullanılmasının karşılığı olarak sermayedara (borç veren şahıs veya kuruluşa) ödenen bedeldir(Karacan,1991).
Ziraat Bankasında faiz oranları, Genel Müdürlük tarafından belirlenmekteydi. Kasım 2000 itibariyle faiz oranları, küçük ve orta işletmelerde %39, büyük işletmelerde %50’dir. Bu oranlar 2001 yılından itibaren her ay şube tarafından yeniden belirlenmektedir. Banka tarafından belirlenen son 4 aylık faiz oranları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Faiz Oranları(%) | Kasım 2000 | Ocak 2001 | Şubat 2001 | Mart 2001 | Nisan 2001 |
Küçükveort.işlt. | 39 | 50 | 55 | 92 | 120 |
Büyük işlt. | 50 | 55 | 70 | 105 | 130 |
Çiftçilere iki çeşit faiz seçeneği sunulmaktadır:
1.Sabit Faiz :Üreticinin krediyi aldığı günkü faizdir. Faizde vadenin bitimine kadar değişiklik olmamaktadır. (Mart 2001 tarihinden itibaren sabit faiz uygulaması kaldırılmıştır.)
2.Gösterge Faiz:Her ay için önceki 3 aylık dönem süresinde hazinece ihale yöntemiyle ihraç edilen 12 ay veya 12 aya en yakın vadeli devlet iç borçlanma senetleri yıllık bileşik ortalama faizlerinin %5 fazlası alınarak tespit edilmektedir.
Kullanılan kredilerde faizin dışında %1 oranında bankanın kontrol ve ekspertiz masrafları, %5 oranında B.S.M.V (Banka ,sigorta ve muamele vergisi) faize eklenmektedir.
2000 yılından önce zirai kredilerde bir sınırlandırma yoktu. Bu tarihten sonra zirai kredilere bazı kısıtlamalar getirilmiştir. Buna göre belli büyüklükte ve başka sektörlerle de(tarım harici) meşgul olan işletmelere farklı faiz oranları tatbik edilmektedir. Ör: 100 baştan daha büyük olan veya hem besicilik hem de ticaretle
uğraşan işletmeler daha yüksek faizle kredi alır. İşletmelerin büyüklüklerinin tespitine yarayan formlar çizelge-2.1’de aşağıya çıkartılmıştır.
2.7.3. Tarımsal Kredilerde Teminat
İkrazda bulunan kredi müesseseleri ve şahıslar borç verdikleri parayı emniyet altına almak için kredi talebinde bulunan çiftçilerden karşılığında teminat isterler. Genellikle teminat olarak gayrimenkuller ön planda tutulmaktadır. Bazı hallerde alet ve makine ile hayvanlar ve üretilmiş ürünler de teminat olarak kabul edilir(Aksöz,1972).
Ziraat Bankasınca verilen tarımsal kredilere Bayburt İlinde teminat olarak genellikle gayrimenkul ipoteği yapılmaktadır. Alınan teminatın değeri alınan kredinin en az 1.5 katı olmaktadır. Gayrimenkul ipoteğinin yanında kefaletli kredi de kullandırılmaktadır (Müşterek borçluluk, Müteselsil kefalet).
Ayrıca kredi kullanan 66 yaşın altındaki gerçek kişilere zorunlu başak hayat sigortası yapılmaktadır.
2.8 Ziraat Bankasının Kredi Limiti
Bayburt Merkez Şubesinin re’sen kredi açma limiti 15 milyar TL’sıdır. Aydıntepe ve Demirözü Şubelerinin re’sen kredi açma limiti 4 Milyar TL olup bunun üzerinde kredi alacaklar için Merkez Şubesine başvurmaları gerekmektedir. Ancak traktör kredileri re’sen kredi yetkisine dahil değildir. Traktör alacaklara miktarına bakılmaksızın kredi tutarı ödenmektedir.
Cetvel-2.1 İşletme Bilgi Ve Büyüklük Tespit Formları
Adı Soyadı | | Doğum tarihi | | ||
Baba Adı | | Köyü | | ||
TARIMSAL FAALİYETLERİM | |||||
Bitkisel Üretim | Kapasite | Hayvansal Üretim | Kapasite | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
Yukarıda mevcut kapasite bölümündeki bilgilerin doğru olduğunu beyan ederim....../..../2001 Ad soyad
İmza
FAALİYET KONUSU | ORTA İŞLETME ÜST LİMİTİ | KURU TARLAYA DÖNÜŞÜM ORANI | MEVCUT KAPASİTE | DÖNÜŞTÜRÜLMÜŞ KAPASİTE PUANI |
Kuru Tarla | 900Da. | 1 | | |
Sulu Tarla | 300 Da. | 3 | | |
Tütün | 100 Da. | 9 | | |
Örtü Altı Tarımı | 24 Da. | 37.5 | | |
Tarla sebzeciliği | 100 Da. | 9 | | |
Meyvecilik | 100 Da. | 9 | | |
Zeytin-Fıstık | 300 Da. | 3 | | |
Mantar Yetiştiriciliği | 75,000 kg/yıl | 0.01 | | |
Süt sığırcılığı | 50 Baş | 18 | | |
Büyükbaş besicilik | 100 Baş /Dönem | 9 | | |
K.B.Besi- K.B.İrat | 500 Baş | 1.8 | | |
Yumurta ve Broiler Tavuk | 20,000 Adet | 0.05 | | |
Hindi Yetiştiriciliği | 13,000 Adet | 0.07 | | |
Arıcılık | 500 Koloni | 1.8 | | |
İpekböcekciliği | 500 Kutu | 1.8 | | |
Su Ürünleri-Avcılık | 18 Metre tekne | 50 | | |
Su Ürünleri-Yetiştiricilik | 50,000kg/yıl | 0.02 | | |
Diğer | | | | |
| | TOPLAM | | |
AZAMİ KAPASİTE PUANI | 900 |
99/13758 Sayılı Kararname kapsamında üreticinin sahip olduğu mevcut tarımsal faaliyetlerin Kuru Tarlaya indekslenmiş kapasiteleri toplamı 900 puan-dekar’ın altında/üstünde olduğundan bu işletme küçük-orta/büyük tarım işletmesi olarak tespit edilmiştir. ...../..../2001
T.C.ZİRAAT BANKASI ......................Şubesi
.
2.9. Kredi Çeşitleri
Krediler vadesine göre kısa, orta ve uzun vadeli krediler olmak üzere üç kısımda incelenir. Kısa vadeli olanlar azami bir yıl içinde sonuç verecek işletme ihtiyacı için kullanılan kredilerdir. Geri ödenme süreleri en geç bir yıldır.
Orta vadeli krediler ise kullanıldığı yatırımın sonuç vermesi ve verim elde etmek için 1-5 yıl beklenmesi gereken kredilerdir. Meyvelik kurulması, makine ekipman alımı vs. için kullanılan krediler bu nevi kredilerdir.
Uzun vadeli kredilerde gayrimenkul alımı, ve verim almak için uzun zaman beklenmesi gereken yatırımlar için alınan kredilerdir. Yeni işletme binası alımı, daimi ıslahat projeleri için alınan krediler bu kısma girmektedir.
Krediler vadeden başka amaca göre, teminata göre, borç verene göre , borç alana göre olmak üzere değişik şekillerde sınıflandırılmaktadır.
3.KONYA İLİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
3.1.GENEL DURUM
3.1.1.Coğrafi ve Jeolojik Durum
Konya ili; Anadolu Yarımadası’nın ortasında bulunan İç Anadolu Bölgesi’nin güneyinde, şehrin kendi adıyla anılan Konya bölümünde yer almaktadır.
Konya, coğrafi olarak 36º41’ ve 39º16’ kuzey enlemleri ile 31º14’ ve 34º26’ doğu boylamları arasında yer alır. Yüzölçümü 38257 km2 (göller hariç)’dir. Bu alanı ile Türkiye’nin en büyük yüzölçümüne sahip olan ilidir. Ortalama yükseltisi 1016 m’ dir İdari yönden, kuzeyden Ankara, batıdan Isparta, Afyonkarahisar, Eskişehir, güneyden, İçel, Karaman, Antalya, doğudan, Niğde, Aksaray illeri ile çevrilidir.
Konya ili sınırları içerisinde Türkiye’nin en büyük alüminyum (boksit) ve magnezit yataklarının yanı sıra, kömür, kil, çimento hammaddeleri, kurşun-çinko, bant madenleri ile önemli oranda yer altı suyu rezervleri bulunmaktadır. Magnezit yatakları ise Meram ilçesi sınırları içerisinde olup tek başına hem Konya’nın hem de dünyanın en büyük rezervli (80 milyon ton) magnezit yatağıdır.
3.1.2.İlin Genel Özelliği
Dağlar : İlin kuzey kısmında yeralan yükseltiler genel olarak doğu-batı doğrultusunda uzanır. En önemlisi Bozdağlardır. Bozdağlar üzerinde yer yer tepeler yükselir.Bu tepelenin en yükseği Bozdağlar’ın batısındaki Karadağ Tepesi’dir (1919 m).
Konya’nın batısında yer alan sıra dağlar kuzeyden güneye doğru uzanırlar En kuzeyinde Sultan Dağları (2169), Aladağlar (2339), Loras (2040), Eşenler (1951) yer almaktadır. Bölgenin güney kısmı Toros dağlarıyla sınırlanmıştır Bu kuşakta ise Geyik (3130), Balkan dağları (3134), Aydos dağları (3240) yer almaktadır.
Bu alanda volkanik kütlelenin ve arazilenin önemli bir yeri vardır Karapınar Ovasının güneyinde yer alan Karacadağ (2025), Konya’nın güney batısındaki Erenler Dağı (2319) batısında Takkeli Dağ (1400) yer almaktadır
Platolar : Yöredeki Obruk ve Cihanbeyli Platoları ortalama 1000 m. yükseltiye sahip geniş düzlüklerden oluşurlar
Tuz gölünün batısında Cihanbeyli platosu, güneyinde ise Obruk platosu yer alır. Obruk Platosu üzerinde kireç taşı tabakaları üzerinde gelişmiş karstik şekillerden olan obruklara rastlandığından bu isim verilmiştir. İlin kuzeyini kaplayan Cihanbeyli Platosu genel olarak kireçtaşı tabakaları ile kaplıdır Zengin bozkırlarla kaplı olan bu platolar, il hayvancılığı ve tarımı açısından önemlidir
Ovalar : Konya ve Ereğli ovaları yörenin en geniş ovalarıdır Bu ovalar Konya ve Ereğli arasında geniş düzlükler şeklinde uzanırlar Bu dizi içerisinde, Çumra Ovası ve Karapınar’ın bulunduğu Karapınar ovasında eski Konya Gölü tabanının kum depoları rüzgar erozyonuna da imkan vermiştir. Bozdağlar’ın kuzeyinde Altınekin, Sarayönü ve Kadınhanı ovaları bulunur Ilgın (Çavuşçu) gölü ve Akşehir gölünün yerleştiği çanakta bir çöküntü hendeğidir. llgın ve Akşehir ovaları, bu çöküntü hendeği içerisinde oluşmuş ovalardır Bu ovalar dışında; Beyşehir ovası, Seydişehir ovası, Doğanhisar ovası ile Yukarı Sakarya ovalarının güney ucunu oluşturan Yunak ve Akgöl ovalarıdır
3.1.3.Konyanın Hidroğrafyası
Akarsular :Konya ili sınırları içerisinde daha çok mevsimlik ve sel rejimli akarsular yer alır. Buradaki akarsuların boyları kısadır. Konya ilinin geniş sahaları, kapalı havza olması sebebiyle akarsular ova tabanlarındaki bataklıklarda kaybolur. Bölgedeki akarsular kar ve yağmur suları ile beslenirler. Konya’daki yağış rejimi düzensiz olduğu için bu akarsuların rejimi de düzensizdir. Bir çoğu, yaz aylarında kururlar; ancak ilkbahar ve yaz aylarında kısa süreli sağanak yağışlar ile sel baskınlarına sebep olabilmektedir. Sel baskınları tarım alanlarında büyük zarara neden olur
Konya’da yer alan en büyük ve en önemli akarsu Çarşamba Suyu’dur. Kaynağını Bozkır ilçesindeki yükseltilerden alır. Beyşehir Gölü’nün ayağıyla birleşerek Çumra Ovası sulama şebekesini oluşturur Çarşamba Suyu üzerinde kurulan Apa Barajı hem selleri önlemek hem de Konya Ovasının bir bölümünde sulama yapmak için kurulmuştur.
Konya ilinde Meram Çayı, Sille Deresi, May Deresi, İvriz, Bolasan, Çiğil, Doğanhisar insuyu, Göksu, Adıyan, Engilli, Çavuşköy, Karasu Çayları da önemli akarsulardandır.
Göller:
Tuz Gölü: Ankara, Konya, Aksaray sınırlarının kesiştiği yerde olup bir kısmı Konya ili sınırları içerisinde yer almaktadır, Tuz Gölü Türkiye’nin yüzölçümü olarak ikinci büyük gölüdür. Derinliği 12 m. civarındadır. Yaz aylarında kuruyan kesimlerde tuz tortulları meydana gelir. Türkiye’nin tuz ihtiyacının bir kısmi buradan temin edilir.
Beyşehir Gölü: Beyşehir Gölü, yurdumuzun 3. büyük gölüdür. Ayni zamanda en büyük tatlı su gölüdür
Akşehir Gölü: Suyu tatlıdır. Su ürünleri açısından ekonomik değer gösterir
Ilgın (Çavuşçu) Gölü: Suları tatlıdır Su ürünleri açısından önemlidir
Ereğli Akgöl: Tatlı sulara sahiptir. Akgöl sazlıklarında 200’ün üzerinde kuş türü yaşamaktadır. Bu yüzden tabiatı koruma alanı olarak kabul edilmiştir.
3.1.4.İklim ve Bitki Örtüsü
Konya ilinde karasal iklim şartları etkilidir. Konya 326 mm. ile Türkiye’nin en az yağış alan bölümüdür. Bu bölüm içerisinde de Tuz Gölü yöresi daha az yağış alır. Yağışlar daha çok ilkbahar mevsiminde yoğunlaşmıştır.Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır. Konya’da yıllık ortalama sıcaklık 11.5 derecedir Temmuz ayında ortalama sıcaklık 23 derecedir. Ocak ayında ortalama sıcaklık 0 derece civarındadır. Maksimum sıcaklık 40.0 derece ve minimum sıcaklık 28.2 derecedir Kapalı günlerin sayısı 67.2, ortalama nisbi nem % 60 olmaktadır. Genellikle yağışın % 72’si kış ve ilkbahar aylarında düşer.
Konya’da yükseltiye bağlı olarak ova tabanında bozkırlar, yükseltilerde de ormanlar yer almaktadır.İl sınırlarındaki geniş sahaların hakim bitki örtüsü bozkırdır. Ovalardaki tarım sahalarında kültür bitkileri geniş yerler tutmaktadır Bunların önemlileri ise tahıllar, baklagiller ve şeker pancarıdır. Kültür bitkilerinin alanı % 64’tür.Bu oranıyla Türkiye’deki iller içerisinde tarım sahaları açısından fazla alana sahip iller arasında yer alır.Konya ili orman bakımından fakirdir. Yüzölçümünün ancak % 12’si ormanlarla kaplıdır.
3.1.5.Nüfus
Konya,nüfus bakımından ülkemizin İstanbul, Ankara, Izmir ve Bursa’dan sonra 5. büyük ilidir. 1997 Yılı Nüfus Tespitine göre İlin nüfusu 1.943.757’dir. Nüfusun 1.141.435’i İl ve ilçelerinde 802.322’si Bucak ve köylerde yaşamaktadır. Şehirde yaşayanların oranı % 58.7, Köyde yaşayanların oranı ise % 41.3dür.
Konya’nın nüfus artış hızı Türkiye ortalamasına çok yakındır. 1997 Yılı Nüfus Tespitine göre nüfus artış hızı %0 13.69, Türkiye ortalaması ise %0 15.08 olmuştur.
Ülkemizin en geniş yüzölçümüne sahip olan Konya’da kilometrekareye düşen nüfus Türkiye ortalamasının oldukça altındadır. 1997 yılı nüfus tespitine göre Konya’nın nüfus yoğunluğu 51’dir.
Merkez ilçelerden biri olan Selçuklu İlçesi 281.256 kişi ile Konya İli’nin nüfus itibariyle en büyük ilçesidir. Diğer Merkez İlçelerden Meram ilçesi 236.531 kişi ile ikinci, Karatay ilçesi ise 173.319 kişi ile üçüncü sırayı almaktadır.Merkez ilçeleri takiben sırayla Ereğli, Beyşehir, Akşehir, Çumra, Seydişehir ve ligin İlçeleri nüfus açısından İlin büyük ilçeleri arasında yer almaktadır.
3.1.6.İlin Tarımsal Yapısı
Konya 4.169.400 hektarlık yüzölçümüyle yurdumuzun en geniş arazı varlığına sahip olup 2.659.890 hektar alanda tarım yapılmaktadır.
Toplam 3.247.239 olan il nüfusunun %45’i kırsal kesimde yaşamaktadır.157.855 çiftçi ailesi fiilen tarım sektöründe faaliyet göstermektedir. İlin doğu ve kuzeyinde yer alan ve ünlü “Konya Ovası” diye adlandırılan geniş alanlarda yağışın 400 mm‘nin altında, hatta bazı lokal bölgelerde 300 mm ‘nin altında seyretmesi kuru ziraat sistemini mecbur kılmıştır.
Bu gün için ilimizde 374.260 hektar alanda sulu tarım yapılmaktadır. 1998 yılı rakamlarına göre ilin gayri safi tarımsal geliri, 113 Trilyon TL’si hayvansal ürünlerden, 300.8 Trilyon TL si de bitkisel üretimden olmak üzere toplam 413,8 Trilyon TL’ dir. Konya tarımsal ekiliş ve üretim bakımından ülke genelinde önemli bir yere sahiptir. Şöyle ki ülke genelinde yaklaşık; Buğday ekilişi olarak % 10, buğday üretimi olarak % 10,4, arpa ekilişi olarak % 18, arpa üretimi olarak % 20, şeker pancarı ekilişi olarak % 20, şeker pancarı üretimi olarak % 24 gibi önemli ve ağırlıklı bir yeri bulunmaktadır
Şu anda toplam arazi varlığının yaklaşık % 14’ü olan 374.260 hektar arazide sulu tarım yapılmaktadır.
3.1.6.1.Toplam Arazi Kullanım Durumu
Konya’nın toplam 4.169.400 ha olan arazi varlığının % 64 ‘ünü işlenen araziler,% 17’sini çayır-mer’a,% 12’sini orman,% 7’sins de ürün getirmeyen alanlar oluşturur.Toplam arazinin ve işlenen arazilerin kullanım şekli cetvel-1 ve 2’de aşağıda gösterilmiştir.
Konya ilinde işlenen arazilerin, %57’sini tarla arazileri, %5’ini bağ-bahçe, %38’inide nadas alanları oluşturmaktadır. Görüldüğü gibi işlenen arazilerin oldukça büyük bir bölümü nadasa bırakılarak ekonomik bir şekilde kullanılamamaktadır.
Cetvel-3.1 Toplam Arazinin Kullanım Şekli
KULLANIM ŞEKLİ | ALAN(HA) | % | % |
1-İŞLENEN ARAZİ | 1.548.257 1.014.000 20.673 38.185 38.775 | 57 38 1 2 2 | |
-Tarla Arazisi -Nadas -Sebze -Meyve -Bağ | |||
Toplam | 2.659.890 | 100 | 64 |
2-ÇAYIR MER’A | 709.894 | | 17 |
3-ORMAN | 506.426 | | 12 |
4-ÜRÜNGETİRMEYENALAN | 293.190 | | 7 |
GENEL TOPLAM | 4.169.400 | | 100 |
Kaynak : 2001 Konya Tarım İl Müdürlüğü Proje İstatistik Şube Müdürlüğü Kayıtları
Cetvel-3.2 İşlenen Arazinin Kullanım Şekli
KULLANIM ŞEKLİ | ALAN(HA) | % | % |
|
1-Tarla Arazisi | 1.357.557 83.094 82.714 15.071 9.821 | 87.7 5.4 5.3 1 0.7 | |
|
-Hububat -Baklagiller -Endüstri Bitkileri -Yem Bitkileri -Yumrulu Bitkiler | ||||
TOPLAM | 1.548.257 | 100 | 57 | |
2-BAĞ-BAHÇE | 20.673 38.185 38.775 | 21 39 40 | | |
-Sebze -Meyve -Bağ | ||||
TOPLAM | 97.633 | 100 | 5 | |
3-NADAS | 1.014.000 | 100 | 38 |
|
GENEL TOPLAM | 2.659.890 | | 100 |
|
Kaynak : 2001 Konya Tarım İl Müdürlüğü Proje İstatistik Şube Müdürlüğü Kayıtları
3.1.6.2.Hayvansal Üretim
Hayvansal Üretim
ÜRÜN ADI | ÜRETİM(TON) | ||
1998 | 1999 | 2000 | |
1-Et -Beyaz -Kırmızı 2-Süt 3-Yumurta 4-Bal 5-Yapağı 6-Merinos yapağısı 7-Keçi kılı 8-Tiftik | 6.408 17.550 801.112 2.275.416.500 Ad. 1.403 2.672 106 165 47 | 7.513 19.241 772.087 2.303.141.400 Ad. 1.317 2.513 136 166 32 | 8.406 33.161 792.445 2.188.403.000 Ad. 1.391 2.343 94 151 28 |
4.1.Ziraat Bankasınca Kullandırılan Tarımsal Krediler
4.1.1.İşletme Kredileri
Tarla ve bahçe ürünlerinin üretimi için gerekli olan işletme kredileri “Bitkisel Üretim Kredisi“ adı altında açılmakta olup, bu konuda yapılacak tüm üretim çeşitleri bu kredilere konu teşkil etmektedir. Tahıllar,baklagiller, endüstri bitkileri, yağlı tohumlar,yem bitkileri,meyveler ve sebzelerin bir üretim döneminde ihtiyaç duydukları nakdi ve ayni(tohum fide gübre zirai mücadele ilacı gibi ) girdiler kredilendirilmektedir. Bu kredilerin limiti ürün çeşidi ve ekim alanları dikkate alınarak hesaplanmaktadır.
Hayvansal Üretim Kredileri:
Hayvansal üretim için açılan krediler ise “ Hayvansal Üretim Kredileri” adı altında açıklanmakta olup ülkemizde üretimi yapılan tüm hayvancılık faaliyetleri bu krediler kapsamındadır. Örneğin Büyükbaş hayvancılık faaliyetleri, küçükbaş hayvancılık,arıcılık, kümes hayvanları,kürk hayvanları, üretimi için ihtiyaç duyulan üretim materyali,yem ,ilaç gibi bir üretim dönemi için ayni ve nakdi girdiler kredi olarak karşılanmaktadır. Açılacak kredi miktarı üretimi yapılacak hayvancılığın konusu ve kapasitesine göre hesaplanır.
4.1.2.Yatırım Kredileri
Hayvansal Yatırım Kredileri:
Bitkisel ve hayvansal üretim için ihtiyaç duyulan donatım ihtiyaçları genelde orta vadeli krediler olarak açılmaktadır. Örneğin Bitkisel üretimde ihtiyaç duyulan tarım alet makine ve ekipmanları, hayvancılık üretimi için damızlık ve besi hayvanları,sağım makineleri, süt güğümleri, kovan, maske,bal süzme aletleri gibi hayvansal üretimde kullanılan her çeşit demirbaşlar kredilere konu teşkil etmekte olup açılacak kredi satın alma bedelinden üretici katkısı düşülmek suretiyle tespit edilmektedir.
Bitkisel ve hayvansal üretim için yapılacak sabit tesis ve yatırımlar için ise genelde projeye dayalı uzun vadeli krediler kullandırılmaktadır. Örneğin Yeterli veya hiç tarım arazisi bulunmayanlara Arazi Edindirme Kredisi, bitkisel üretimle ilgili olarak bağ, narenciye ve meyve bahçesi, yem bitkisi üretim tesisleri, hayvansal üretim için her türlü hayvan barınakları, kaba ve kesif yem depoları ve üretimle ilgili diğer yapılar ile bunların onarım veya kapasite artırımını amaçlayan projeler projeli kredi kapsamında kredilendirilmektedir. Açılacak kredi limiti “ Proje Yatırım Tutarından “ öz kaynak düşüldükten sonra kalan miktar üzerinden tespit edilir.
Özel Tarımsal İşletme Kredileri:
Özel tarımsal işletme kredileri adı altında arıcılık ve su ürünleri kredisi verilmektedir.Söz konusu krediler verilirken krediyi kullanacak kişinin yeterli teknik bilgiye sahip olup olmadığına bakılır.Yetiştiricilerin Tarım İl ve İlçe müdürlüklerinin açmış oldukları kurslara katılmış ve başarılı olmuş olmaları istenilmektedir.
4.2. Zirai Kredilerinin İkraz Birimleri
Birim başına (da.,baş,adet) verilecek kredinin miktarına ikraz birimi denir. Ziraat Bankası tarafından verilen zirai kredilerin ikraz birimleri daha önceki yıllarda Genel müdürlük tarafından belirlenmekteydi, fakat şimdi şube tarafından belirleniyor. Ziraat Bankasının ikraz birimleri çizelge-4.1 ve 4.2’de gösterilmiştir.
Çizelge-4.1. Temmuz 2000 ve Ocak 2001 tarihleri itibariyle Ziraat Bankasınca uygulanan İkraz Birimleri (Hayvansal Üretim)
FAALİYETİN TÜRÜ | İKRAZ BİRİMİ (1000) TL | |
| Tem.00 | Oca.01 |
Büyük Baş Besi | 275.000 | 400.000 |
Küçük Baş Besi | 34.500 | 56.000 |
Büyük Baş İrat (Kültür Irkı) | 150.000 | 220.000 |
Kültür Irkı Melezi İnek,Düve,Boğalarına | 130.000 | 190.000 |
Kültür Irkı Melezi Buzağı ve Danalarına | 60.000 | 95.000 |
Küçük Baş İrat | 14.000 | 25.000 |
Kuzu Toklu | 7.000 | 12.500 |
Arıcılık(Kovan) | 15.200 | 26.750 |
Kaynak: Ziraat Bankası Bayburt Merkez Şubesi
Çizelge-4..2 Temmuz 2000 ve Ocak 2001 tarihleri İtibariyle Ziraat Bankasınca Uygulanan İkraz Birimleri (Bitkisel Üretim)
FAALİYETİN TÜRÜ(da) | İKRAZ BİRİMİ (000)TL | |
Temmuz.2000 | Ocak.2001 | |
Patates | 64.000 | 88.000 |
Yonca | 23.750 | 30.450 |
Korunga | 10.000 | 12.800 |
Fiğ (Sulu) | 15.750 | 20.800 |
Fiğ (kuru) | 11.250 | 14.850 |
Buğday-Arpa | 11.250 | 14.150 |
Kaynak: Ziraat Bankası Bayburt Merkez Şube
4.3. Tabi Afetlerde Ziraat Bankasının Uygulamaları
4.3.1. Kredi Borçlarının Ertelenmesi
Çiftçilerimiz Ziraat Bankası ve diğer kredi kuruluşlarından aldıkları krediyi herhangi bir sebepten (Kuraklık don vs.) dolayı ödeyemedikleri taktirde bu borçların ertelenmesi mümkündür. Bu konu 5254 ve 2090 sayılı tabi afetler kanunlarıyla düzenlenmiştir.
5254 Sayılı Kanunun geçerli olduğu durumlar kuraklık, don, sel vs. gibi tabi afetler sonucu bitkisel üretimde meydana gelen zararlardır. Bu zararlar ürün bazında tespit edilmektedir. Eğer zarar her ürün üzerinden % 40’ ı geçerse kredi borçları ertelenmektedir.
2090 Sayılı Kanun ise çeşitli tabi afetlerde çiftçi mal varlığının yekününde meydana gelen zararları kapsamaktadır. Bu Kanunun uygulanmasında çiftçi mal varlığı top yekun değerlendirilmektedir. Mal varlığında %40’ın üzerinde zarar tespit edilirse borçların ertelenmesi söz konusu olmaktadır.
5.KONYA İLİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
5.1.Genel Durum
5.1.1.Coğrafi ve Jeolojik Durum:
Konya ili; Anadolu Yarımadası’nın ortasında bulunan İç Anadolu Bölgesi’nin güneyinde, şehrin kendi adıyla anılan Konya bölümünde yer almaktadır.
Konya, coğrafi olarak 36º41’ ve 39º16’ kuzey enlemleri ile 31º14’ ve 34º26’ doğu boylamları arasında yer alır. Yüzölçümü 38257 km2 (göller hariç)’dir. Bu alanı ile Türkiye’nin en büyük yüzölçümüne sahip olan ilidir. Ortalama yükseltisi 1016 m’ dir İdari yönden, kuzeyden Ankara, batıdan Isparta, Afyonkarahisar, Eskişehir, güneyden, İçel, Karaman, Antalya, doğudan, Niğde, Aksaray illeri ile çevrilidir.
Konya ili sınırları içerisinde Türkiye’nin en büyük alüminyum (boksit) ve magnezit yataklarının yanı sıra, kömür, kil, çimento hammaddeleri, kurşun-çinko, bant madenleri ile önemli oranda yer altı suyu rezervleri bulunmaktadır. Magnezit yatakları ise Meram ilçesi sınırları içerisinde olup tek başına hem Konya’nın hem de dünyanın en büyük rezervli (80 milyon ton) magnezit yatağıdır.
5.1.2.BOLGENIN GENEL OZELLİGI
Dağlar:İlin kuzey kısmında yeralan yükseltiler genel olarak doğu-batı doğrultusunda uzanır. En önemlisi Bozdağlardır. Bozdağlar üzerinde yer yer tepeler yükselir.Bu tepelenin en yükseği Bozdağlar’ın batısındaki Karadağ Tepesi’dir (1919 m).
Konya’nın batısında yer alan sıra dağlar kuzeyden güneye doğru uzanırlar En kuzeyinde Sultan Dağları (2169), Aladağlar (2339), Loras (2040), Eşenler (1951) yer almaktadır. Bölgenin güney kısmı Toros dağlarıyla sınırlanmıştır Bu kuşakta ise Geyik (3130), Balkan dağları (3134), Aydos dağları (3240) yer almaktadır.
Bu alanda volkanik kütlelenin ve arazilenin önemli bir yeri vardır Karapınar Ovasının güneyinde yer alan Karacadağ (2025), Konya’nın güney batısındaki Erenler Dağı (2319) batısında Takkeli Dağ (1400) yer almaktadır
Platolar:Yöredeki Obruk ve Cihanbeyli Platoları ortalama 1000 m. yükseltiye sahip geniş düzlüklerden oluşurlar
Tuz gölünün batısında Cihanbeyli platosu, güneyinde ise Obruk platosu yer alır. Obruk Platosu üzerinde kireç taşı tabakaları üzerinde gelişmiş karstik şekillerden olan obruklara rastlandığından bu isim verilmiştir. İlin kuzeyini kaplayan Cihanbeyli Platosu genel olarak kireçtaşı tabakaları ile kaplıdır Zengin bozkırlarla kaplı olan bu platolar, il hayvancılığı ve tarımı açısından önemlidir
Ovalar:Konya ve Ereğli ovaları yörenin en geniş ovalarıdır Bu ovalar Konya ve Ereğli arasında geniş düzlükler şeklinde uzanırlar Bu dizi içerisinde, Çumra Ovası ve Karapınar’ın bulunduğu Karapınar ovasında eski Konya Gölü tabanının kum depoları rüzgar erozyonuna da imkan vermiştir. Bozdağlar’ın kuzeyinde Altınekin, Sarayönü ve Kadınhanı ovaları bulunur Ilgın (Çavuşçu) gölü ve Akşehir gölünün yerleştiği çanakta bir çöküntü hendeğidir. llgın ve Akşehir ovaları, bu çöküntü hendeği içerisinde oluşmuş ovalardır Bu ovalar dışında; Beyşehir ovası, Seydişehir ovası, Doğanhisar ovası ile Yukarı Sakarya ovalarının güney ucunu oluşturan Yunak ve Akgöl ovalarıdır
5.1.3.KONYANIN HİDROGRAFYASI
5.1.3.1 Akarsular:Konya ili sınırları içerisinde daha çok mevsimlik ve sel rejimli akarsular yer alır. Buradaki akarsuların boyları kısadır. Konya ilinin geniş sahaları, kapalı havza olması sebebiyle akarsular ova tabanlarındaki bataklıklarda kaybolur. Bölgedeki akarsular kar ve yağmur suları ile beslenirler. Konya’daki yağış rejimi düzensiz olduğu için bu akarsuların rejimi de düzensizdir. Bir çoğu, yaz aylarında kururlar; ancak ilkbahar ve yaz aylarında kısa süreli sağanak yağışlar ile sel baskınlarına sebep olabilmektedir. Sel baskınları tarım alanlarında büyük zarara neden olur
Konya’da yer alan en büyük ve en önemli akarsu Çarşamba Suyu’dur. Kaynağını Bozkır ilçesindeki yükseltilerden alır. Beyşehir Gölü’nün ayağıyla birleşerek Çumra Ovası sulama şebekesini oluşturur Çarşamba Suyu üzerinde kurulan Apa Barajı hem selleri önlemek hem de Konya Ovasının bir bölümünde sulama yapmak için kurulmuştur.
Konya ilinde Meram Çayı, Sille Deresi, May Deresi, İvriz, Bolasan, Çiğil, Doğanhisar insuyu, Göksu, Adıyan, Engilli, Çavuşköy, Karasu Çayları da önemli akarsulardandır.
5.1.3.2.Göller:
Tuz Gölü: Ankara, Konya, Aksaray sınırlarının kesiştiği yerde olup bir kısmı Konya ili sınırları içerisinde yer almaktadır, Tuz Gölü Türkiye’nin yüzölçümü olarak ikinci büyük gölüdür. Derinliği 12 m. civarındadır. Yaz aylarında kuruyan kesimlerde tuz tortulları meydana gelir. Türkiye’nin tuz ihtiyacının bir kısmi buradan temin edilir.
Beyşehir Gölü: Beyşehir Gölü, yurdumuzun 3. büyük gölüdür. Ayni zamanda en büyük tatlı su gölüdür
Akşehir Gölü: Suyu tatlıdır. Su ürünleri açısından ekonomik değer gösterir
Ilgın (Çavuşçu) Gölü: Suları tatlıdır Su ürünleri açısından önemlidir
Ereğli Akgöl: Tatlı sulara sahiptir. Akgöl sazlıklarında 200’ün üzerinde kuş türü yaşamaktadır. Bu yüzden tabiatı koruma alanı olarak kabul edilmiştir.
İklim ve Bitki Örtüsü
Konya ilinde karasal iklim şartları etkilidir. Konya 326 mm. ile Türkiye’nin en az yağış alan bölümüdür. Bu bölüm içerisinde de Tuz Gölü yöresi daha az yağış alır. Yağışlar daha çok ilkbahar mevsiminde yoğunlaşmıştır.Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır. Konya’da yıllık ortalama sıcaklık 11.5 derecedir Temmuz ayında ortalama sıcaklık 23 derecedir. Ocak ayında ortalama sıcaklık 0 derece civarındadır. Maksimum sıcaklık 40.0 derece ve minimum sıcaklık 28.2 derecedir Kapalı günlerin sayısı 67.2, ortalama nisbi nem % 60 olmaktadır. Genellikle yağışın % 72’si kış ve ilkbahar aylarında düşer.
Konya’da yükseltiye bağlı olarak ova tabanında bozkırlar, yükseltilerde de ormanlar yer almaktadır.İl sınırlarındaki geniş sahaların hakim bitki örtüsü bozkırdır. Ovalardaki tarım sahalarında kültür bitkileri geniş yerler tutmaktadır Bunların önemlileri ise tahıllar, baklagiller ve şeker pancarıdır. Kültür bitkilerinin alanı % 64’tür.Bu oranıyla Türkiye’deki iller içerisinde tarım sahaları açısından fazla alana sahip iller arasında yer alır.Konya ili orman bakımından fakirdir. Yüzölçümünün ancak % 12’si ormanlarla kaplıdır.
Nüfus
Konya,nüfus bakımından ülkemizin İstanbul, Ankara, Izmir ve Bursa’dan sonra 5. büyük ilidir. 1997 Yılı Nüfus Tespitine göre İlin nüfusu 1.943.757’dir. Nüfusun 1.141.435’i İl ve ilçelerinde 802.322’si Bucak ve köylerde yaşamaktadır. Şehirde yaşayanların oranı % 58.7, Köyde yaşayanların oranı ise % 41.3dür.
Konya’nın nüfus artış hızı Türkiye ortalamasına çok yakındır. 1997 Yılı Nüfus Tespitine göre nüfus artış hızı %0 13.69, Türkiye ortalaması ise %0 15.08 olmuştur.
Ülkemizin en geniş yüzölçümüne sahip olan Konya’da kilometrekareye düşen nüfus Türkiye ortalamasının oldukça altındadır. 1997 yılı nüfus tespitine göre Konya’nın nüfus yoğunluğu 51’dir.
Merkez ilçelerden biri olan Selçuklu İlçesi 281.256 kişi ile Konya İli’nin nüfus itibariyle en büyük ilçesidir. Diğer Merkez İlçelerden Meram ilçesi 236.531 kişi ile ikinci, Karatay ilçesi ise 173.319 kişi ile üçüncü sırayı almaktadır.Merkez ilçeleri takiben sırayla Ereğli, Beyşehir, Akşehir, Çumra, Seydişehir ve ligin İlçeleri nüfus açısından İlin büyük ilçeleri arasında yer almaktadır.
İLİN TARIMSAL YAPISI
Konya 4.169.400 hektarlık yüzölçümüyle yurdumuzun en geniş arazı varlığına sahip olup 2.659.890 hektar alanda tarım yapılmaktadır.
Toplam 3.247.239 olan il nüfusunun %45’i kırsal kesimde yaşamaktadır.157.855 çiftçi ailesi fiilen tarım sektöründe faaliyet göstermektedir. İlin doğu ve kuzeyinde yer alan ve ünlü “Konya Ovası” diye adlandırılan geniş alanlarda yağışın 400 mm‘nin altında, hatta bazı lokal bölgelerde 300 mm ‘nin altında seyretmesi kuru ziraat sistemini mecbur kılmıştır.
Bu gün için ilimizde 374.260 hektar alanda sulu tarım yapılmaktadır. 1998 yılı rakamlarına göre ilin gayri safi tarımsal geliri, 113 Trilyon TL’si hayvansal ürünlerden, 300.8 Trilyon TL si de bitkisel üretimden olmak üzere toplam 413,8 Trilyon TL’ dir. Konya tarımsal ekiliş ve üretim bakımından ülke genelinde önemli bir yere sahiptir. Şöyle ki ülke genelinde yaklaşık; Buğday ekilişi olarak % 10, buğday üretimi olarak % 10,4, arpa ekilişi olarak % 18, arpa üretimi olarak % 20, şeker pancarı ekilişi olarak % 20, şeker pancarı üretimi olarak % 24 gibi önemli ve ağırlıklı bir yeri bulunmaktadır
Şu anda toplam arazi varlığının yaklaşık % 14’ü olan 374.260 hektar arazide sulu tarım yapılmaktadır.
KONYA İLİNİN ARAZİ VARLIĞI
Toplam Arazi Kullanım Durumu
KULLANIM ŞEKLİ | ALAN(HA) | % | % |
1-İŞLENEN ARAZİ | 1.548.257 1.014.000 20.673 38.185 38.775 | 57 38 1 2 2 | |
-Tarla Arazisi -Nadas -Sebze -Meyve -Bağ | |||
Toplam | 2.659.890 | 100 | 64 |
2-ÇAYIR MER’A | 709.894 | | 17 |
3-ORMAN | 506.426 | | 12 |
4-ÜRÜNGETİRMEYENALAN | 293.190 | | 7 |
GENEL TOPLAM | 4169.400 | | 100 |
İşlenen Arazinin Kullanım Durumu
KULLANIM ŞEKLİ | ALAN(HA) | % | % |
|
1-Tarla Arazisi | 1.357.557 83.094 82.714 15.071 9.821 | 87.7 5.4 5.3 1 0.7 | |
|
-Hububat -Baklagil -Endüstri Bitkileri -Yem Bitkileri -Yumrulu Bitkiler | ||||
TOPLAM | 1.548.257 | 100 | 57 |
|
2-BAĞ-BAHÇE | 20.673 38.185 38.775 | 21 39 40 | |
|
-Sebze -Meyve -Bağ | ||||
TOPLAM | 97.633 | 100 | 5 |
|
3-NADAS | 1.014.000 | 100 | 38 |
|
GENEL TOPLAM | 2.659.890 | | 100 |
|
Hayvansal Üretim
ÜRÜN ADI | ÜRETİM(TON) | ||
1998 | 1999 | 2000 | |
1-Et -Beyaz -Kırmızı 2-Süt 3-Yumurta 4-Bal 5-Yapağı 6-Merinos yapağısı 7-Keçi kılı 8-Tiftik | 6.408 17.550 801.112 2.275.416.500 Ad. 1.403 2.672 106 165 47 | 7.513 19.241 772.087 2.303.141.400 Ad. 1.317 2.513 136 166 32 | 8.406 33.161 792.445 2.188.403.000 Ad. 1.391 2.343 94 151 28 |
4.KONYA İLİNDE TARIMSAL KREDİ KULLANIMI
4.5. Ziraat Bankası Tarafından Kullandırılan Zirai Krediler
Konya ilinde Ziraat Bankası’nın kullandırdığı zirai kredilerden yararlanıp,halen bankaya borçlu olan 18.365 kişi toplam 32.653.299.000.000.TL kredi kullanmıştır. Fakat bu kredilerin 7.462.000.000.TL’si idari takipte,4.713.333.000.000.TL’si de kanuni takipte bulunmaktadır.Kullandırılan yarıdan fazlasını hayvancılık kredileri oluşturmaktadır. 05.01.2001 tarihi itibariyle Ziraat Bankası tarafından kullandırılan kredilerin durumu cetvel-1 ve 2’de gösterilmiştir.
Cetvel-1:05.01.2001 tarihi itibariyle Konya’da kullandırılan zirai krediler ve şahıslara göre dagılımı
(000.000.-TL)
ZİRAİ KREDİLER | GÜNÜ GELMYEN | İDARİ TAKİP | KANUNİ TAKİP | TOPLAM BAKİYE | PLASMANLAR | AY İÇİ İKRAZAT | AY İÇİ TAHSİLAT | BORÇLU ADEDİ |
KREDİ KONUSU | A | B | C | D(A+B+C) | E | F | G | H |
Bitkisel Üretim | 7.005.846 | 0 | 1.583.621 | 8.589.467 | 9.488.470 | 588.484 | 129.184 | 9.444 |
Hayvansal Üretim | 14.032.966 | 7.462 | 1.788.096 | 15.828.524 | 17.579.640 | 722.120 | 424.103 | 6.573 |
Büyük İşletme | 2.697.228 | 0 | 0 | 2.967.228 | 2.819.136 | 30.390 | 6.506 | 426 |
Kısa Vade Toplam | 23.736.040 | 7.462 | 3.371.717 | 27.115.219 | 29.887.246 | 1.340.994 | 559.793 | 16.443 |
Bit.Üretim Yatırım | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Hay.Üretim Yatırım | 785.310 | 0 | 91.699 | 877.009 | 1.015.885 | 20.570 | 28.044 | 365 |
Tarım Araç Gereç | 3.393.154 | 0 | 1.249.917 | 4.643.071 | 5.047.060 | 74.556 | 84.555 | 1.557 |
Orta Uzun Vade Toplam | 4.178.464 | 0 | 1.341.616 | 5.520.080 | 6.062.945 | 95.126 | 112.599 | 1.922 |
Genel Toplam | 27.914.504 | 7.462 | 4.713.333 | 32.635.299 | 35.950.191 | 1.436.120 | 672.392 | 18.365 |
KAYNAK:
Cetvel-2 (000.000) -TL
1999 yılı toplam plasman limiti | 25.746.402 |
2000 yılı için gön. ek plasman miktarı | 12.936.199 |
2000 yılı toplam plasman limiti | 38.682.601 |
Aralık 2000 ayı sonunda şubelere kul. top plasman. | 35.950.191 |
Genel plasman içinde kullanma oranı(%) | 93 |
Aralık 2000 ay sonu kredi bakiyesi toplamı | 32.635.299 |
Aralık 2000 ay sonu krd.bak.’nin genel plas.or.(%) | 84 |
Aralık 2000 ay sonu kredi bakiyesinin şubelere tahsil edilen plasmana oranı (%) | 91 |
KAYNAK:
Ziraat Bankası tarafından 2000 yılında Konya ve ilçelerinde kullandırılan kredi çeşitleri,miktarları ve kullanım alanları cetvel-3 ve 4’te gösterilmiştir.
(000.000)TL
31.01.2001 | Toplam Plasman | Kullanılan Plasman | İmkan |
Tarımsal Sulama Arıcılık İşletme Arıcılık Yatırım Mantar İşletme Meyve Yatırım Su Ürünleri | 1.481.037. 211.000 | 1.099.998 117.746 68.558 6.012 8.700 318.760 | |
Toplam | 1.692.037 | 1.619.774 | 72.263 |
Cetvel-4
| Şubeler | Tarımsal Sulama | Arıcılık İşletme | Arıcılık Yatırım | Mantar İşletme | Su Ürünleri | Meyvecilik Yatırım | Toplam |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 | Konya Akşehir Altınekin Beyşehir Bozkır Cihanbey Doğanhisar Çumra Hadim Hüyük Kadınhanı Karapınar Çeltik Çumra Sarayönü Seydişehir Tuzlukçu Yeniceoba Yunak Taşkent Toplam | 203.608 0 9.420 0 0 32.870 0 46.000 0 0 108.600 87.000 85.700 14.000 36.000 0 7.000 10.800 459.000 0 1.099.998 | 27.000 0 1.000 33.000 0 6.046 20.000 2.100 4.000 0 0 0 3.000 0 21.600 0 0 0 0 117.746 | 10.058 0 0 0 0 0 0 0 2.000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 56.500 68.558 | 0 0 0 0 0 0 0 6.012 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6.012 | 0 150.000 0 168.760 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 318.760 | 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8.700 0 0 0 8.700 | 213.666 177.000 9.420 169.760 33.000 32.870 6.046 72.012 4.100 4.000 108.600 87.000 85.700 17.000 36.000 21.600 15.700 10.800 459.000 56.500 1.619.774 |
4.5. Ziraat Bankası Tarafından Verilen Kredinin Geri Dönüşümü
Ziraat Bankasınca verilen kredilerin geri dönüşüm oranı oldukça yüksektir. Bunun sebebi olarak yapılan sıkı takibat ve denetim gösterilebilir. Geri dönüşüm oranı 2000 yılında %95 olarak gerçekleşmiştir. Amaç dışı kullanım oranı genelde %5 civarındadır.Kontrol ve denetimlerin yetersiz olduğu durumlarda kredinin geri dönüşüm oranı %50’ye kadar düşebilmektedir.
4.3Konya İlinde Zirai Kredi Veren Diğer Kuruluşlar
4.3.1. Tarım Kredi Kooperatifleri
İlimizde Ziraat Bankasının yanında kredi veren diğer bir kuruluşta Tarım Kredi Kooperatifleridir. Sadece üyelerine kredi veren Tarım Kredi Kooperatiflerinde kredi üst limiti nakit olarak 450.000.000 Tl, ayni olarak ise 2.250.000.000 Tl’dir. Kooperatif, üyelerin ihtiyacı doğrultusunda, gerekli olan tohum,gübre,alet-makine,akaryakıt gibi tarımsal üretim için gerekli olan maddeleri ihale ile satın alıp üyelere satmaktadır. Tarım Kredi Kooperatiflerinde kredi faiz oranı Ziraat Bankası’nın uyguladığı orandan iki puan daha yüksektir.
Konya ili ve ilçelerinde 1999 ve 2000 yılında Tarım Kredi Kooperatiflerince kullandırılan tarımsal krediler Cetvel-4.1-2-3’ de görülmektedir.
Cetvel-4.1. 1999 yılında kullandırılan zirai krediler
Genel İhtiyaç Kredileri | 2.504.369.224.406 |
Tohumluk | 983.735.143.871 |
Kimyevi Gübre | 6.395.330.309.994 |
Zirai Mücadele | 654.544.461.535 |
Akaryakıt | 445.058.501.812 |
Hayvancılık(Yem) | 2.501.024.542.600 |
Hayvancılık(Donatma) | 816.600.000.000 |
Tarım Araç-Gereç | 1.144.906.705.169 |
Toplam | 14.740.568.889.387 |
Cetvel –4.2 2000 yılında Konya ve ilçelerinde kullandırılan krediler
Ocak Ayı Plasman Bakiye Limiti : 27.413.643
Ocak Ayı Kullanılan Plasman Bakiyesi : 27.413.643
Ocak Ayı Kullandırılacak İmkan : 0
(000.000.-Tl)
20.12.2000 | Toplam Plasman | Kullanılan Plasman | İmkan |
Bitkisel Ürt. Hayvancılık (K.V.) Akaryakıt Hayvancılık O. Tarım Araçları | 27.413.643 | 19.552.452 4.305.587 972.092 602.274 1.981.238 | 7.861.161 -4.305.587 -972,092 -602.274 -1.981.238 |
Toplam | 27.413.643 | 27.413.643 | 0 |
(000.000.-Tl)
| Şubeler | Bitkisel Üretim | Hayvancılık (K.V) | Akaryakıt | Hayvancılık Orta-Uzun | Tarım Araç Gereç | Toplam |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 | Konya Akören Akşehir Altınekin Aşağıçığı Argıthanı Belkaya Beyşehir Bozkır Cihanbeyli Doğanbey Derebucak Doğanhisar Emirgazi İçeri Çumra Ereğli Güneysınır Hadim Hüyük Ilgın Kadınhanı | 2.874.489 58.795 612.073 478.597 122.344 185.066 254.919 670.437 702.291 525.663 129.588 100.799 567.164 452.954 768.832 764.994 139.789 210.896 443.141 651.045 968.538 1.297.074 178.843 504.735 534.752 297.095 1.905.938 313.226 177.000 39.292 252.444 423.525 1.694.684 56.510 194.920 | 698.278 34.296 174.212 14.075 28.218 0 24.311 159.008 535.559 93.834 3.019 46.975 165.932 74.914 260.286 205.317 8.469 23.368 126.145 148.236 264.494 315.811 15.577 77.869 150.729 7.990 236.037 32.860 20.535 8.662 19.365 18.899 195.944 35.704 80.639 | 135.191 0 43.121 7.398 10.809 6.695 12.711 37.374 7.111 40.847 22.289 0 13.222 1.051 91.068 46.208 1.225 0 0 22.431 80.743 88.948 16.726 38.920 15.755 49.230 76.389 19.332 9.379 300 0 24.594 49.599 0 3.426 | 20.166 0 16.595 0 0 0 0 87.277 0 0 20.763 4.575 25.291 0 125.585 617 0 0 162.296 0 54.402 0 0 0 2.779 0 6.002 0 9.324 0 10.430 799 496 8.762 46.115 | 205.182 20.516 60.877 7.040 18.938 40.142 14.818 54.747 85.446 45.493 10.112 8.680 94.807 2.364 116.079 103.884 13.540 8.098 101.903 49.055 118.553 102.575 25.273 53.554 26.562 70.894 222.841 33.317 14.663 4.411 10.107 48.146 177.120 819 10.682 | 3.933.306 113.607 906.878 507.110 180.309 231.903 306.759 1.008.843 1.330.407 705.837 185.771 161.029 866.416 531.283 1.361.850 1.121.020 163.023 242.362 833.485 870.767 1.486.730 1.804.408 236.419 675.078 730.577 425.209 2.447.207 398.735 230.901 52.665 292.346 515.963 2.117.843 101.795 335.802 |
22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 | Karapınar Kozanlı Kulu Nalçacı Çeltik Çumra Sarayönü Seydişehir Tavşancal Tuzlukçu Yeniceoba Yunak Taşkent Derbent | ||||||
| Toplam | 19.552.452 | 4.305.587 | 972.092 | 602.274 | 1.981.238 | 27.413.643 |
Cetvel-4.3 2000 yılında Konya Bölgesinde (Konya,Karaman,Aksaray,Niğde) kullandırılan kredi miktarı ve borçlu sayısı
İkrazat Bakiyesi (TL) Borçlu Sayısı
Vadesi Gelmeyen 21.296.000.000.000 26.288
İdari Takip 12.856.000.000.000 11.354
Kanuni Takip 18.964.000.000.000 17.581
Toplam. 53.117.000.000.000 55.220
4.3.2.Pancar Ekicileri Kooperatifi
Bayburtta kredi veren diğer bir kuruluş ta Erzurum Pancar Ekicileri Kooperatifidir. Kooperatif pancar üreticilerinin ayni veya nakdi kredi ihtiyaçlarını gidermektedir. Bayburtta 89 kayıtlı üyesi bulunmaktadır. Ayrıca 2500 civarında pancar üreticisi doğal üye sayılmaktadır. Erzurum Pancar Ekicileri Kooperatifinin İlimizde bir satış mağazası bulunmaktadır. Pancar Ekicileri Kooperatifinin kredili olarak yaptığı satışları gösterir cetvel Cetvel-4.4_ de aşağıya çıkarılmıştır.
4.4.Konya İlinde Devlet Destekli Uygulanan Kredili Projeler
Konya’da devlet destekli uygulanan projeler genelde “200 Baş Süt Sığırcılığı” projesidir. Kooperatif üyesi 100 kişiye, üye başına 2 adet olmak üzere süt sığırı verilmektedir. Projenin kontrolü Konya Tarım İl Müdürlüğü yetkililerince yapılmaktadır. Üyeler altı ay içerisinde krediyi amaç doğrultusunda kullanmazlarsa verilen kredi geri alınmaktadır. Tenkis edilen kredi olarak ifade edilen bu kredi Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bünyesinde oluşturulan bir fonda birikmektedir. Fonda toplanan kredi yeterli miktara ulaşınca Fondan Dönen Ödenek şeklinde tekrar çiftçilere kredi olarak verilmektedir. Devlet destekli uygulanan kredili projelerde faiz oranı Ziraat Bankası faiz oranının yarısı kadardır.
Konya İlinde Halen uygulanmakta olan projeler:
No | Kooperatif Adı(İlçe-Köy) | Proje Konusu | Proğram Türü | Gelen Kredi Miktarı (000)TL | Kullandırılan Kredi Miktarı(000)TL | Tenkis Edilen (000)TL | |
| | | | | Sabit Yat. | İşletme | |
1 | Hadim -Bağbaşı TKK | 200 Baş Süt Sığırcılığı | 2000 Yat. | 248.000.000 | | | |
2 | Taşkent -Avşar TKK | 200 Baş Süt Sığırcılığı | 2000 Yat. | 236.772.000 | | | |
3 | Karatay -Karakaya TKK | 200 Baş Süt Sığırcılığı | 1999 Yat. | 225.000.000 | | | |
4 | Karapınar -Ortaaba TKK | 200 Baş Süt Sığırcılığı | 2000 Yat. | 234.172.000 | | | |
5 | Karapınar –Sazlıpınar TKK | 200 Baş Süt Sığırcılığı | 2000 Yat. | 229.197.000 | | | |
6 | Çumra-Türkmençay TKK | 200 Baş Süt Sığırcılığı | 2000 Yat. | 232.077.000 | | | |
7 | Akşehir -Gölçayır TKK | 200 Baş Süt Sığırcılığı | 2000 Yat. | 239.772.000 | | | |
5.KONYA İLİNDE TARIMSAL KREDİ KULLANIMINDA SORUNLAR
5.1.Kredilendirmede Karşılaşılan Sorunlar
Konya İlinde kredilendirmede karşılaşılan en mühim sorun teminat almadaki güçlüktür. Bu güçlükler arazilerin mülkiyet durumu ve kullanım durumundan kaynaklanmaktadır. Bu konuda kredi kuruluşu açısından karşılaşılan sorunları maddeler halinde özetleyebiliriz.
Teminat almadaki güçlükler.
Halen kullanılan arazilerin tapularının çok eski olması.*
Tapuların çok hisseli olması.
Kredilerin yerinde kullanılmaması **
-Kredilerin çiftçiler tarafından yerinde ve verimli kullanılamamasının nedenleri:
İşletmelerin yeterli düzeyde teknik şartları taşımaması.
İşletmelerin yeterli büyüklükte olmaması bunun sonucu olarak kredilerin yerli yerince kullanılmaması ve geri dönüşüm zorlukları.
Verilen kredilerin ihtiyaçları yeteri kadar karşılayamaması.
Kredi kuruluşlarının verilen kredileri takibinde karşılaşılan sorunlar.
Tarımsal bilgi ve tecrübe eksikliği.
*Arazi sahiplerinin ölmesi neticesinde araziler mirasçılar arasında pay edilip şahsi tapular çıkartılmadığından kişilerin kullandığı arazilerin hissedarları çoğalmaktadır.
**Kredi kuruluşları tarafından verilen kredinin yerinde kullanmadığı tespit edildiği durumlarda cezai faiz uygulamasına gidilir. Verilen krediyi yerinde kullanmadığı belirlenen çiftçinin kullandığı krediye ticari faiz oranı uygulanır. Ve borçlar muaccel duruma geçirilir.
6.SONUÇ
Yukarıda verilen bilgiler ve yapılan incelemeler sonucu Konya ilinde tarımsal kredi kullanımının yeter düzeyde olduğu söylenebilir.
İlimizde kullanılan kredilere göz attığımızda Tarım Kredi Kooperatiflerince verilen kredinin büyük bölümünün Bitkisel Üretim kredisi,Ziraat Bankasınca verilen kredinin büyük bölümünün ise Hayvancılık kredisi olduğu görülür. bunların büyük bir kısmını hayvancılık kredileri oluşturmaktadır. Yukarıda verilen bilgiler ve yapılan incelemeler sonucu Konya ilinde tarımsal kredi kullanımının yeter düzeyde olduğu söylenebilir. Fakat yöre potansiyelleri ve doğal kaynaklar göz önüne alındığında bu kredi kullanım miktarının ve kullanım bilincinin daha da arttırılabileceği söylenebilir. Özellikle Konya’nın tarımsal arazi varlığının genişliği dikkate alınacak olursa yem bitkileri ekilişi ile süt sığırcılığını geliştirecek kredi politikalarının üzerinde durulmasının yararlı olacağı kanaatine varıyoruz.
7. ÖNERİLER
Sonuç bölümünde de belirtildiği gibi Konya ilinin tarımsal arazi varlığı çok geniştir. Ancak bu geniş arazi çoraklaşma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Özellikle bu tehlikeye maruz kalan alanlarda çoraklaşmaya neden olmayan sulama yöntemleri uygulanmalı,kıraç arazilerde ise sulama imkanı artırılmalıdır. Sulama olanaklarının artırıldığı alanlarda yem bitkileri ekilişi teşvik edilmeli,çiftçiler süt sığırcılığı hakkında bilgilendirilmeli ve hayvancılık kredileri daha cazip hale getirilmelidir. Bu konuda en büyük görev de Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’na düşmektedir.
Ayrıca kredi veren kuruluşlar ticari bir kuruluş gibi parayı verip vade sonunda sadece alacaklarının tahsilini düşünmemelidirler. Verilen kredinin yerli yerinde kullanımını temin edecek takibatı sağlamalıdırlar. Ayrıca kredilerin amacına ulaşabilmesi için çiftçilerin ihtiyaç duydukları teknik bilgileri onlara aktarmaktan kaçınmamalıdırlar.
Uygulanmakta olan faiz oranlarının tarım sektörünün kaldırabileceği seviyeye çekilmesi gerekmektedir ve tarım sigortaları yaygınlaştırılarak ürün kayıpları sonunda kredi kuruluşlarına büyük yük getiren borç ertelenmesi uygulamalarına son verilmelidir.
Tarımsal yapının İyileştirilmesinde etkin rolü olan orta ve uzun vadeli kredilerin kullanımının arttırılması için kredi faiz oranları kısa vadeli kredilere göre biraz daha düşük tutulmalıdır.1964-1969 yılları arasında bu uygulama yapılmıştır(Bülbül,M. ve ark).
Üreticilerin teşkilatlanmamış kredi kaynaklarından kredi almalarını önlemek için kredi verilmesindeki formalitelerin azaltılması gerekmektedir.
Çiftçilere verilecek kredilerin ihtiyacı karşılayacak düzeyde olması gerekir. Bunun için ikraz birimleri arttırılmalıdır.
Yukarıda sayılan önerilerin gerçekleşmesi ve etkin kredi kullanımı kredi veren kuruluşlar tarımla ilgili bütün kuruluşlar ve çiftçi üçgeninin iyi bir diyalag içinde olmasıyla ve tarım kesimine daha fazla kaynak aktarımıyla mümkündür (Bülbül,M. ve ark ).
KAYNAKLAR
1-AKSÖZ, İ., 1972. Zirai Krediler Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Yayınları Erzurum
2- Anonim 2000a; Bayburt Tarım İl Müdürlüğü 2000 Yılı Faaliyet Raporu
3- Anonim 2000b; Bayburt Tarım İl Müdürlüğü, Destekleme Şube Müdürlüğü
Kayıtları
4- Anonim 2000c; Bayburt Tarım İl Müdürlüğü, Proje ve İstatistik Şube
Müdürlüğü Kayıtları
5- Anonim 2000d; Bayburt Tarım Kredi Kooperatifleri Kayıtları
6-BÜLBÜL,M, 1991 Türkiye Tarımında Zirai Kredinin Önemi, Sorunları ve
Öneriler T.K.B. Dergisi Eylül Sayısı No:67 Ankara
7-BÜLBÜL,M.,TATLIDİL,F,Tarımsal Yapı “Dönüşüm ve Strateji
Arayışları(T.C. Ziraat Bankası Kültür Yayınları No:25)
8-BÜLBÜL,M.,ÇADIRCI,E.,GÜNEŞ,E. Türkiye Ziraat Mühendisliği IV. Teknik
Kongresi (T.C. Ziraat Bankası Kültür Yayınları No:26)
9- Anonim 2000e; Erzurum Pancar Ekicileri Kooperatifi Kredili Satış
Raporları
10-KARACAN, A.R.1991 Tarım İşletmelerinin Finansmanı ve Tarımsal Kredi
Ege Üni. Ziraat Fak. Yayınları No: 498, İzmir
11-Anonim 1997f; 1.Tarım Şurası Sonuç Raporu
12- MÜLAYİM, Z.G. Türkiye Tarımında Sermaye ve Kredi Sorunları Paneli
13- Anonim 2000h; Ziraat Bankası Bayburt Merkez Şubesi Faaliyet
Raporları(1997,1998,1999,2000)
14- Anonim 1995k; Ziraat Bankası Zirai Krediler Rehberi
15-YÜCEL,İ.H. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi
İÇİNDEKİLER
SAYFA NO
1. TARIMDA SERMAYE VE KREDİ 1
1.1 Giriş 1
2.TARIMSAL KREDİ POLİTİKASI 2
2.1. Tarımda Sermaye, Kredi Kavramı ve Önemi 2
2.2 Tarımsal Kredinin Amaçları 2
2.3 Tarımsal İşletmelerde Kredi İhtiyacını Doğuran Nedenler 3
2.4 Tarım İşletmelerinin Kredi Kaynakları 3
2.4.1 Teşkilatlanmamış Kredi Kaynakları 3
2.4.2 Teşkilatlanmış Kredi Kaynakları 4
2.4.2.1.Ziraat Bankası 5
2.4.2.2.Tarım Kredi Kooperatifleri 5
2.4.2.3 Pancar Ekicileri Kooperatifi 6
2.5 Kredilendirmedeki Esaslar 6
2.6 Krediden Yararlanacaklarda Aranan Şartlar 7
2.7. Tarımsal Kredilerde Vade, Faiz, Teminat 7
2.7.1 Tarımsal Kredilerde Vade 7
2.7.2 Tarımsal Kredilerde Faiz 8
2.7.3. Tarımsal Kredilerde Teminat 9
2.8 Ziraat Bankasının Kredi Limiti 9
2.9. Kredi Çeşitleri 11
3. BAYBURT İLİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER 12
3.1. GENEL DURUM 12
3.1.1 Coğrafi ve Jeolojik Yapısı 12
3.1.2 İklim Özellikleri 13
3.1.3 Nüfus Durumu 13
3.1.4.Tarımsal Durum 14
3.1.4.1 İşletme Büyüklükleri 17
3.1.4.2. Meyve Üretimi 17
3.1.4.3. Hayvansal Üretim 17
3.1.4.4. Tarımsal Alet ve Makina Varlığı 19
4.BAYBURT İLİNDE TARIMSAL KREDİ KULLANIMI 20
4.1 Ziraat Bankasınca Kullandırılan Tarımsal Krediler 20
4.1.1 İşletme Kredileri 20
4.1.1.1. Bitkisel Üretim Kredisi 20
4.1.1.2. Hayvansal Üretim Kredileri 20
4.1.2.Yatırım Kredileri 21
4.1.2.1. Hayvansal Yatırım Kredileri 21
4.1.2.2. Teçhiz Kredileri 21
4.1.2.3 Özel Tarımsal İşletme Kredileri 21
4.2. Zirai Kredilerinin İkraz Birimleri 22
4.3. Bayburt İlinde Zirai Kredi Veren Diğer Kuruluşlar 22
4.3.1. Tarım Kredi Kooperatifleri 22
4.3.2.Pancar Ekicileri Kooperatifi 24
4.4.Bayburt İlinde Devlet Destekli Uygulanan Kredili Projeler 25
4.4.1.Kooperatiflerce Uygulanmakta Olan Projeler 25
4.5. Ziraat Bankası Tarafından Verilen Kredinin Geri Dönüşümü 26
4.6. Tabi Afetlerde Ziraat Bankasının Uygulamaları 30
4.6.1. Kredi Borçlarının Ertelenmesi 30
4.6.2. Çiftçilere Ödünç Tohumluk Dağıtımı 30
4.7. Kredilendirmede Karşılaşılan Sorunlar 31
5.SONUÇ VE ÖNERİLER 32
5.1. Sonuç 32
5.2. ÖNERİLER 33
KAYNAKLAR 34
0 yorum:
Yorum Gönder